Спектакль курма юратакансене, унтан та ытларах — театр ӳнерне кӑштах та пулин тӗшмӗртекенсене юрама пур чухне те йывӑр. Ӑна-кӑна чухлаканнисем ҫӑвар карса пӑхса ларнипех ҫырлахмаҫҫӗ, вӗсен хӑйсен шухӑшлавӗ-тавракурӑмӗ. Спектакльте калас тени тарӑн пулсан, кӗвви-ҫемми, юрри-ташши пьеса авторӗ калас тенипе ҫураҫуллӑн курӑнсан, выляканӗсем сӑнара ӗнентерӳллӗ калӑпласан пӗрре курнине те татах та татах каяс килет. Анчах пӗр анчах та пур театр ӳнерӗнче: спектакле ҫынсем артистшӑн ҫӳрени. Шӑпах ун пеккисен шутне кӗртӗттӗм те Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче 1971 ҫултанпа вӑй хуракан Василий Павлова. Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ театрти хӑйӗн кун-ҫулне 1967-мӗш ҫулта пукане театрӗнче пуҫланӑ.
45 ҫул театрта ӗҫленӗ вӑхӑтра вӑл чӑваш, вырӑс, ют ҫӗршыв классикӗсен хайлавӗсем тӑрӑх лартнӑ спектакльсенче 100 ытла сӑнара калӑпланӑ.
Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Ҫамрӑксен театрӗнче Василий Павловӑн 65 ҫулхи ячӗпе уяв каҫӗ ирттерӗҫ. Вӑрмар районӗнчи Кӗтеснерте ҫуралнӑ, халӑх юратнӑ артист ҫав каҫ куракансем патне «Пирӗн атте авланать» спектакльти Николай Странный ролӗпе ҫитӗ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче арҫынсене тӳлевсӗр кӗртессине пӗлтернине эпир те хыпарланӑччӗ. Аса илтеретпӗр, ӳнерӗн ҫак пултарулӑхӗпе паллашма акци кунӗнче ачисемпе е мӑнукӗсемпе пынӑ арҫынсене билетшӑн тӳлеттермерӗҫ.
Йӑлана кӗнӗ акцине Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунне халалласа та йӗркелӗҫ. Пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче театр Владислав Николаевӑн «Ванюшкины каникулы» (чӑв. Ванюш каникулӗ) юмахӗ тӑрӑх Иосиф Трер лартнӑ спектакле кӑтартӗ.
Спектакльте сӑнарсем вырӑсла та, чӑвашла та калаҫнине пула ҫӗнӗ сӑмахсене астуса юлайӑн. Бабушка тени кукамая, хлеб — ҫӑкӑра, молоко — сӗте, картофель — ҫӗрулмине пӗлтернине асра хӑвараҫҫех пулӗ шӑпӑрлансем. Спектакле куракансене те хутшӑнтарӗҫ. Ванюша вӗсем утӑ ҫулма, ӗне сума, ҫӑкӑр пӗҫерме хӑнӑхтарӗҫ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче арҫынсене спектакле тӳлевсӗр кӗртесси пирки пирӗн сайт пӗлтернӗччӗ.
Аса илтеретпӗр, ку акци унта юлашки ҫулсенче йӑла кӗнӗ. Театра тӳлевсӗр кӗрес тесен арҫынсен ачисене е мӑнукӗсене ертсе пымалла. Ачашӑн билет туянма тивӗ, анчах хӑйсенчен кӗмӗл ыйтмӗҫ.
Ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче Чӑваш наци музейӗ (Шупашкарти Хӗрлӗ лапамри 5/2-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ) тата В.И. Чапаев музейӗ (тӗп хуламӑрти Ленин проспектӗнчи 46а ҫурт) те «Аттепе музее!» акци йӗркелеҫҫӗ. Музее ачисемпе пыракан ашшӗсене вӗсем ҫав кун тӳлевсӗрех кӗртмӗҫ-ха, анчах билета арҫынсен ача билечӗ чухлӗ кӑна тӳлесе илме май пур.
Наци музейӗнче «Древние обитатели Чувашского края по данным археологии и палеонтологии», «История чувашского народа и Чувашского края с IX в. до начала ХХ в.», «Чувашия в ХХ веке», «Человек и природа» яланхи экспозицисем «Музей в лицах» и «Из истории Чувашкино» куравсем пур.
В.И. Чапаев ячӗллӗ музейра легендарлӑ полк ертӳҫине халалланӑ экспозици тата «Чапаевым мобилизованные» курав ӗҫлеҫҫӗ. Музейсем ирхи вуннӑран каҫхи ултӑ сехетчен уҫӑ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче арҫынсене тӳлевсӗр кӗртессине пӗлтерет.
Ку акци унтисемшӗн йӑлана кӗнӗскер-ха. Театра тӳлевсӗр кӗрес тесен арҫынсен ачисене е мӑнукӗсене ертсе пымалла. Ачашӑн билет туянма тивӗ, анчах хӑйсенчен кӗмӗл ыйтмӗҫ.
Кӑҫалхи акци вӑхӑтӗнче «Золотой цыпленок» (чӑв. Сарӑ чӑх чӗппи) вырӑсла спектакль кӑтартӗҫ. Пьеса авторӗ — Владимир Орлов ача-пӑча поэчӗ тата драматургӗ.
Театр ку спектакльпе тӗрлӗ конкурса хутшӑнса палӑрма пултарнӑ. Ачасем валли лартнӑ спектакльсен «Сказочный мир» (чӑв. Юмах тӗнчи) Мускаври иккӗмӗш фестивальте ӑна дипломпа палӑртнӑ. Унта вылянӑ Чӑваш Енӗн халӑх артисткине Ольга Почалкинӑна (йывӑр тӑпри ҫӑмӑл пултӑр) чи лайӑх хӗрарӑм сӑнарӗшӗн парнепе чысланӑ.
Спектакль умӗн ачасем валли тӗрлӗ конкурс, вӑйӑ ирттерӗҫ, парнесемпе хавхалантарӗҫ. Театрта нарӑсӑн 23-мӗшӗнче 12 сехетре кӗтеҫҫӗ.
Паян, нарӑс уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, ЧР Министрсен Кабинечӗн председателӗ Иван Моторин ЧР культура министрӗн ҫумне палӑртса алӑ пуснӑ. Ку тивӗҫе малашне Вячеслав Оринов пурнӑҫлӗ.
58 ҫулти Вячеслав Оринов — театрпа кино актерӗ, режиссер. 2014 ҫултан пуҫласа хальччен Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче режиссерта ӗҫленӗ. Тӗрлӗ ҫулта ЧПУра, культурӑпа ӳнер институтӗнче вӗрентнӗ.
Вячеслав Николаевич — ЧР тава тивӗҫлӗ ӳнерҫи, «Чӗнтӗрлӗ чаршав» конкурсӑн «Ҫулталӑкри чи лайӑх спектакль» номинаци ҫӗнтерӳҫи, Хӗрлӗ Чутай районӗн хисеплӗ ҫынни.
Вячеслав Оринов — культура министрӗн виҫӗ ҫумӗнчен пӗри халь. Министрӑн пӗрремӗш ҫумӗн вакансийӗ пушӑ-ха.
«Шупашкарти савни» спектакле аслӑрах ҫулхисем кӑна мар, 35–40-рисем те, мӗн тесен те, астӑваҫҫех пулӗ. Вӑл сцена ҫинчен кайни ҫирӗм ҫул ҫитрӗ. Халӗ вара Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ӑна тавӑрма шутланӑ. Анчах унчченхи пайсенчен пӗрне кӑтартмӗҫ. Хальхинче куракансем унӑн улттӑмӗш серипе киленӗҫ. «Шупашкарти савни 20 ҫул иртсен» камите курма театр нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче йыхравланине эпир пӗлтернӗччӗ.
Камите 25-мӗшӗнче кӑна мар, 27-мӗшӗнче те кӑтартӗҫ.
1991 ҫулта пуҫласа кӑтартнӑ ҫак камит авторӗ — Чӑваш Енӗн искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Николай Сидоров. Режиссерӗ — Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ Вячеслав Оринов, художникӗ — Лариса Комиссарова, композиторӗ — Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ Юрий Кудаков, ташшисене лартаканӗ — Чӑваш Енӗн халӑх артисчӗ Юрий Свинцов.
Ҫамрӑксен театрне ҫитес уйӑхра кайма сахалтан та виҫӗ сӑлтав пур. Кун пирки Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ хӑйӗн сайтӗнче хыпарланӑ май: «Калама ҫук ҫук илемлӗ те кӗтмен пулӑмсем кӗтеҫҫӗ хаклӑ кураканӑмӑрсене!» — тесе ӗнентереҫҫӗ.
Театра ҫитес уйӑхра каймалли сӑлтавсен шутӗнче хушшинче ҫаксене асӑнса кайнӑ:
1. Нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Чӑваш халӑх артистки Лидия Красовӑн юбилей каҫӗнче «Ҫерем ҫинчи ҫиҫӗм» спектакль кӑтартӗҫ, кун пирки эпир пӗлтертӗмӗр ӗнтӗ.
2. Нарӑс уйӑхӗн 23-мӗшӗнче — ачасем валли «Ылтӑн чӗпӗ» юмах. Ашшӗсемпе аслашшӗсем тӳлевсӗр кӗме пултараҫҫӗ.
3. Нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче — премьера. «Шупашкарти савни 20 ҫул иртсен» камите курма чӗнеҫҫӗ.
Ҫӗнӗ ҫул умӗн Ҫамрӑксен театрӗ ыркӑмӑллӑх акцине пуҫарнӑ. «Савӑнӑҫ парнеле» ятлӑ вӑл.
Акцие кашниех хутшӑнма пултарать. Ачасемпе ватӑсем валли открытка хатӗрлеме, парне тума кашниех пултарать. Театрта укҫа-тенкӗ енчен те пулӑшу кӗтеҫҫӗ. Унпа ачасем тата ачасен ҫуртӗнче пурӑнакан шӑпӑрлансем валли Ҫӗнӗ ҫул парнисем туянӗҫ.
Ҫӗнӗ япаласене ҫеҫ йышӑнаҫҫӗ. Ручка-тетрадь, кӗнеке, тетте, ӑшӑ тум йышӑнаҫҫӗ. Ватӑ ҫынсене халатпа, тутӑрпа, сувенирсемпе тата ытти япалапа савӑнтарма юрать.
Парнесене раштавӑн 27-мӗшӗччен ҫеҫ йышӑнаҫҫӗ. Вӗсене Ҫамрӑксен театрне пырса памалла. 51-15-28, 52-30-69 номерсемпе шӑнкӑравласа ыйтма пулать.
Палӑртса хӑварар: Ҫамрӑксен театрӗ виҫҫӗмӗш ҫул ӗнтӗ ача ҫурчӗсене, ватӑсен ҫурчӗсене, пульницӑсене спектакльсемпе ҫитет.
Республикӑри театрсен репертуарӗ ҫӗнӗ спектакльсемпе пуянланать. Мария Романская журналист репертуарсене тишкернине Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнчен пуҫланӑ. Унта Денис Фонвизинӑн «Недоросль» камитне Вячеслав Оринов режиссер лартнӑ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ эрнекун Николай Терентьев пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ «Манӑн ҫӑлтӑр тӳпере» ҫӗнӗ спектакле куракан патне ҫитерчӗ. Режиссерӗ — Наталия Сергеева. Куракансем Николай Терентьевӑн ҫак пьеси тӑрӑх лартнӑ спектакле кӑмӑлласа йышӑннине палӑртмалла. Спектакль валли юрӑна асӑннӑ театрта актерта ӗҫлекен Надежда Кузьмина ҫырса хатӗрленӗ.
Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче нумаях пулмасть «Золотой гребешок» премьери пулнӑ. Ӑна Е. Ганапольская ӗҫӗ тӑрӑх хатӗрленӗ.
«Пиҫет пилеш...» ҫак ятпа йыхравлать хӑйӗн юбилей каҫне Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки, Чӑваш Республикин халӑх артистки Полина Чамжаева. «Пиҫет пилеш, пиҫет палан, кӗр хӗрелет хӗрле. Пӗрлешнӗ кайӑксем паян вӗҫрӗҫ ҫӳлелле», — ҫак йӗркесем пурччӗ Полина Чамжаева юрлакан юрӑра. Вӑл хӑш спектакльтен пулнине те астумастӑп халӗ. Эп кӑна мар, аслӑраххисем те маннӑ-тӑр, анчах ӑна шӑрантаракан сасӑ та, юррин ҫеммипе темиҫе йӗрки те асрах.
Кӑҫал Полина Чамжаева 50 ҫул тултарчӗ. Сцена ҫинче вӑл 30 ҫул ытла куракана савӑнтарать. Пукане пек кӗлеткеллӗ, пӑрчӑкан пек вӑр-вар теме пулать Полина Чамжаева пек ҫынсем пирки. Бенефисра чӑваш халӑх артисткин юратни юррисем, вӑл ӗҫлекен Ҫамрӑксен театрӗн спектаклӗсенчи сыпӑксем пулӗҫ. Уяв Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, 18 сехет те 30 минутра, пуҫланӗ.
+8.3 °C